Staj Gerçeği

“İyi bir şirkette staj yapın...” İşte, pandemi henüz başlamamışken 2020 yazında staj yapacağını zanneden bizlere okulun staj bilgilendirme toplantısında verilen eşsiz tavsiye. Eminim bu tavsiye sayesinde bilerek ve isteyerek “iyi olmayan” şirketlerde staj yapacak olan birçok öğrenci bu tercihlerinden vazgeçip iyi şirketlerde staj yapmaya karar vermiştir. Şimdi gelin her şeyin çok basit tercihlere bağlı olduğu(!) bu sürecin teoride ve pratikte nasıl gerçekleştiğine birlikte bakalım.

Sözlük anlamı “Herhangi bir meslek edinecek olan kimsenin geçirdiği uygulamalı öğrenme dönemi” olan staj kavramı kağıt üzerinde çok güzel görünüyor değil mi? Bir meslek edinme yolundasınız ve bunun için uygulamalı bir öğrenme süreci geçiriyorsunuz. Daha sonraları bu süreç özgeçmişinizdeki yerini alarak tam zamanlı bir işin kapısını aralamanıza katkıda bulunuyor. Ancak maalesef gerçek dünyada işler her zaman böyle yürümeyebiliyor. Bazı fırsatçı işverenler için “stajyer = ucuz iş gücü” anlamına gelince staj döneminde bir şeyler öğrenmek şöyle dursun kimi öğrenciler mesleğinden soğumanın eşiğine geliyor. Üstelik mesleğiyle alakasız ayak işleri yaptırılmak veya düşük ücretli/ücretsiz olarak çalıştırılmak üzere işe alınacak öğrencilerden stajyer pozisyonuna göre çok fazla yeterlilik beklenebiliyor. Özetle mesleği için uygulamalı bir öğrenme dönemine girme niyetiyle yola çıkan öğrenciler değerli hiçbir bilgi öğrenememiş olmanın yanı sıra bir de emeği sömürülmüş olarak “staj”ını tamamlıyor. Ve bütün bunlar olurken bazı işverenler “Eee ekmek aslanın ağzında, kolay değil…” v.b. ifadelerle durumu normalleştiriliyor. Oysa aklı başında her kimse bu olumsuzlukların iş hayatının doğal bir parçası olmadığını, iş ahlakı oturmamış küçük hesaplar peşinde koşan işveren ve yöneticilerin eylemlerinin yansımaları olduğunu biliyor. Zira piyasada stajyerlerine gerçekten teknik ve sosyal açıdan bir şeyler kazandırmayı hedefleyen, staj sürecini spor kulüplerindeki altyapı kültürüyle özdeşleştirip bugünün stajyerlerinin gelecekte iş dünyasında yer alacağı bilinciyle çalışan yetiştiren ve çalışanına emeğinin karşılığını ödeyen kurumsal şirketler de var.

Peki elimizde böylesine büyük ve çok değişkenli bir denklem varken nasıl kazançlı çıkabiliriz? Bunun bilinen kesin sonuç veren bir yöntemi olduğunu düşünmüyorum ancak mevcut yeterliliklerimizi arttırmaya yönelik çalışmalarımızın, ikinci grupta yer alan kurumsal şirketlerde staj yapma olasılığımızı arttıracağı da muhakkak. Bu yazımda da başvuru döneminin gelmesiyle birlikte piyasaların geleceği ve üniversite öğrencileri için büyük önem teşkil eden bir konuyu ele almak istedim. Zaman ayırıp okuduğunuz için teşekkürler.