Endişeli Kişilik Bozuklukları (C Kümesi)

Yeni bir pazartesiden herkese selamlar. Bu dönem birçoğumuz çok yoğunuz. Umarım bu yoğunlukla başa çıkabiliyor, fiziksel ve ruhsal sağlığınızı koruyabiliyorsunuzdur. Lütfen eğlenmek için karantinanın bitmesini beklemeyin, evlerinizde eğlenceli ortamlar yaratıp sosyalleşin. Unutmayın ki sosyalleşmek sadece insanlarla yüz yüze görüşmek değildir. Kendinizle vakit geçirmeyi de lütfen çok sevin.

Kümenin ilk üyesiyle başlamadan önce, daha önce bahsetmeyi unuttuğum bir şeyi söylemek istiyorum. Kendinizde olduğunu düşündüğünüz kişilik bozukluğu, illa bahsettiğim grup ya da kişilik bozukluklarından biri olmayabilir. Bireyler birçok kişilik bozukluğunun karma semptomlarına sahip olabilirler. Eğer bir sıkıntınız olduğunu düşünüyorsanız lütfen içinizi rahatlatmak için de olsa bir uzmana danışın.

1. Çekingen Kişilik Bozukluğu

İlk kez 1969’ da Theodore Millon tarafından tanımlanan bozuklukta kişi büyük bir yetersizlik ve dışlanmışlık hissi ile yaşarlar. Küçüklükte ebeveynlerin duygusal ihmali ve akranların bireyi reddetmesi bu rahatsızlığın ortaya çıkma riskini arttırır. Sosyallikten uzak olan bu bireyler topluma çıktıkları zaman anksiyeteleri ve utangaçlıkları artar, eleştirilmekten korkarlar. Kendilerini yetersiz görürler, öyle ki kendilerinden nefret edebilirler. Bu yetersizlik duygusu başkalarına ve başkalarının samimi duygularına güvenmemelerine neden olur. Bu yüzden ilişkilerden ve samimi duygulardan kaçarlar. Tüm bunların sonucunda birey depresyona girebilir.

Tedavide bireyin psikiyatriste güvenmeme olasılığı çok yüksektir. Uzman bu ihtimali göz önünde bulundurup bireyin güvenini kazanmalı ve sosyal beceri eğitimi ya da ilaçlı tedaviye başlamalıdır.

2. Bağımlı Kişilik Bozukluğu

Çekingen kişilik bozukluğundaki gibi kişiler fazlasıyla çekingenlerdir. Fakat bu bozuklukta birey bir bebek gibi ilgi ve bakıma ihtiyaç duyar, sürekli etrafında birilerini arar, başkalarının onun adına karar vermesine izin verir, yalnız kaldığında korkar ve endişelenir. Bağımsız olduğunda insanları kaybedeceğini düşünür, bu yüzden bu yönde adım atmaya çekinirler. Kendilerine güvenmediklerinden işleri tek başlarına yapamazlar. Başkalarının desteğini ve ilgisini alabilmek için aşırı yollara başvurabilirler.

3. Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu (OKKB)

Obsesif (takıntılı) düşüncenin Kompulsif (zorlantı) davranışa neden olmasıdır. Kişi belli düşünce, fikir, duygu ve davranışlardan kendini alıkoyamaz. Genç erişkinlikte ortaya çıkan bu bozuklukta kişi fazla mükemmeliyetçidir, ayrıntılara gereğinden fazla takılır ve bu durum işin yapılma süresini uzatır. Kurallar, ahlak ve etik konularında fazla hassaslardır, esneklik gösteremezler. Başkaları kendi gibi yapmadığı sürece o işin başkasıyla yapılmasını kabul etmezler. Para konusunda cimrilerdir, parayı ileride olabilecek herhangi bir felaket için saklarlar.

Doğru olmadığını bildikleri fakat önüne geçemedikleri bu düşünceler vesvese olarak da adlandırılır. Bu vesveseler neredeyse sürekli vardır ve sürekli devam eden bir anksiyeteye sebep olurlar. Kişi bu vesveselerin neden olduğu ritüelleri gerçekleştirmezse anksiyete daha kötü bir hal alır, kişi telaşlanıp zor durumlar yaşar. (ör. El yıkamak; kişi en ufak şeyde eli kirlenmiş gibi hisseder ve sık sık ellerini yıkar)

Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu (OKKB) ve Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) sık sık karıştırılır. OKB’ de kişinin bu düşünce ve davranışları kendi kişiliği ile çakışır, fakat OKKB’ de kişi bu düşünce ve davranışları kendisi için değerli hisler ile harmanladığı için bunları kabul edilebilir ve gerekli görür. Yani ayrım tamamen kişinin görüş açısına ve hislerine bağlıdır.

Kişilik bozuklukları serimizin sonuna geldik arkadaşlar. Umarım herkes için bilgilendirici ve güzel bir seri olmuştur. Kişilik bozukluğu olan insanları fark etmeye ve onlara empatiyle yaklaşmayı deneyelim. Lütfen onları yargılamayalım, yargılanmak hepimizi çok üzer. Sevgi dolu bir hafta sizinle olsun. Sağlıcakla kalın!

Kaynakça

Acıbadem Çekingen Kişilik Bozukluğu Bağımlı Kişilik Bozukluğu Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu Obsesif Kompulsif Bozukluk