Bir Başka Hastalık

Son günlerde büyük yankı uyandıran “Bir Başkadır” dizisinin sempati toplayan karakteri Meryem’in hastalığı hakkında biraz bilgi vermek istiyorum. Meryem sürekli bayılmaktan müzdaripti ve sebebi bulunamayınca psikiyatriste sevk edildi.

Aslında Meryem ile aynı durumda olan birçok hasta var. Bu hastalığın adı vazovagal diğer bir ismi ile nörokardiyojenik senkop. Senkop, hızlı başlangıçlı, kısa süreli, spontan, hızlı ve tam iyileşme ile birlikte geçici ve kendi kendini sonlandıran bir bilinç kaybı (LOC) olarak tanımlanır. Genel olarak “bayılma” olarak tanımlanan senkop, acil servislere yapılan ziyaretlerin% 3’ünü ve hastaneye yapılan tüm başvuruların% 6’sını oluşturmaktadır. Senkop bir hastalık değil bir semptomdur ve altta yatan nedene göre sınıflandırılabilir: nörolojik, metabolik, psikiyatrik ve kardiyak ; kardiyak senkop en yaygın formdur. Kardiyak senkop, mekanik veya yapısal kalp hastalığına bağlı senkop, kardiyak aritmiler ve nörokardiyojenik senkopu içerir.

Nörokardiyojenik senkop, ayakta durma ve duygusal çeşitli uyaranlara anormal veya abartılı otonomik yanıttan kaynaklanır. Mekanizma tam olarak anlaşılamamıştır ancak kalp atım hızı veya vasküler tonustaki, kardiyak C liflerinin aktivasyonunun neden olduğu refleks aracılı, değişiklikleri içerir. Nörokardiyojenik senkop olan hastalarda bilinç kaybı, bulantı, terleme, sersemlik, bulanık görme, baş ağrısı, çarpıntı, parestezi ve solukluk gibi prodromata öncesinde tespit edilebilir. Senkop’un nedenleri 4 farklı gruba ayrılır. Kardiyak nedenler, matabolik nedenler, psikiyatrik nedenler, nörolojik nedenler olarak. Meryem’in senkop belirtisini vermesinin nedeni psikiyatrik nedenlere dayanmaktadır. Psikiyatrik nedenler: • Somatizasyon bozuklukları • Histeri • Panik • Korku Ciddi heyecan, stres, üzülme, sevinç durumunda bu hastalarda kalp hızı ve basıncı bir anda düşer. Beyne giden kan akımı 5 saniyeden daha uzun süre kesilirse hasta aniden düşer. Hastalar bazen hiçbir şey hissetmeden bayılırken bazen baş dönmesi, gözlerde kararma, soğuk terleme, ve ciltte soluklaşma gösterirler. Bu semptomları gösterenler daha şanslıdır çünkü bu durumu hissederler ve oturarak buna engel olmaya çalışırlar.

Ani nabız ve basınç düşüşünü bazı ilaçlar ile bu ani düşüşü önlemeye çalışırız. Eğer ilaçlar yeteri kadar etki edemezse son çare olarak kalp pili takılır. Kalp pili bu hastalarda ani nabız düşüşünü algılaması ve nabız atmadığı durumlarda kalbe uyarı vererek nabzı normal seviyede tutmaya çalışır.

Bu hastalığa neden olan N.Vagus dediğimiz sinirdir. Bu sinir tüm vücütta etkisini göstererek tansiyon ve nabız düşmesine neden olmaktadır.

Senkopun birçok nedeni olduğundan, senkoptan sorumlu kesin mekanizma bilinmeden spesifik bir tedavi uygulanamaz. Son yıllarda temel terapötik yöntemler, tekrarlayan şüpheli nöral aracılı senkopu olan hastalarda uygulanan bir tedavidir. Çoğu ilaç etkisiz kabul edilir. Ancak tekrarlayan vazovagal senkopu olan hastalarda midodrin ve paroksetin gibi bazı ilaçlar olumlu sonuçlar göstermiştir. Yaşlılarda genellikle özel tedavi gereklidir. Bu hastalarda, Spontan senkopun hemodinamik mekanizmasının harici veya implante edilebilir bir kardiyak monitör aracılığıyla belirlenmesi, optimal tedavi için en çok tavsiye edilen seçenek gibi görünmektedir. Yaşlı hastalarda vazovagal senkopun tedavisinde ilaçların rolüne ilişkin sınırlı veri mevcuttur.

Meryem’in bayılmaları psikiyatrik nedenlere dayanmaktaydı. Eğer izlediyseniz zaten düğün, nişan yüzük gibi kendi için stres ya da duygusal yük kaynaklarına maruz kalınca kısa bir süre içinde bayıldığını söylüyordu.